Szyja jest regionem, w którym nagromadzone są liczne struktury narządowe, gruczołowe, naczyniowe i nerwowe oraz limfatyczne (węzły chłonne). Wiele chorób dotyczących narządów szyi kwalifikuje się do leczenia chirurgicznego, przede wszystkim są to choroby nowotworowe. Część chorób szyi nie wymaga leczenia chirurgicznego w wysoko specjalistycznych ośrodkach (np. uniwersyteckich). Są to przede wszystkim: - torbiel boczna szyi: pozostałość po rozwoju narządów szyi z kieszonek i łuków skrzelowych (tzw. torbiel skrzelopochodna); występuje w każdym wieku i mimo braku uciążliwych dolegliwości (poza stanem zapalnym) zawsze kwalifikuje się do wycięcia; - torbiel środkowa szyi: rozwija się w przetrwałym przewodzie językowo-tarczowym (pozostałość po rozwoju tarczycy w życiu płodowym). Występuje głównie u dzieci. Leczeniem jest operacja metodą Sistrunka, która polega na wycięciu torbieli wraz z trzonem kości gnykowej (pozostawienie kości gnykowej grozi wznową i koniecznością reoperacji); - powiększenie węzłów chłonnych szyi: w niektórych przypadkach konieczne jest wycięcie węzła/węzłów, m.in. w celach diagnostycznych; - łagodne guzy szyi: włókniaki, naczyniaki, nerwiaki. Powyższe choroby znajdują się w kręgu zainteresowania otolaryngologa – chirurga głowy i szyi a ich leczenie chirurgiczne wymaga znajomości topografii narządów szyi. Podstawy diagnostyki chorób narządów szyi to – poza badaniem klinicznym – USG i badanie cytologiczne (BAC) a w branych przypadkach badanie TK. Operacje na szyi wykonuje się w znieczuleniu ogólnym z zachowaniem zasad obowiązujących wszystkie procedury chirurgiczne. W każdym przypadku wykonuje się pooperacyjne badanie histologiczne.